Με την Ζέτα Μπελαούρη και τις “Εκκρίσεις”
Αυτήν την εβδομάδα καλωσορίζουμε την Ζέτα Μπελαούρη και τη δεύτερη ποιητική της συλλογή με τίτλο “Εκκρίσεις-Κατά πάθος”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις 24γράμματα.
Ήταν η ώρα να δακρύσεις.
Τόσο Θεό
που εξημέρωνες εντός σου.
-Τι ερμηνεία θα έδινες στις λέξεις εκκρίσεις και πάθος;
Εκκρίσεις είναι οι ροές, τα αποτελέσματα της σύνθετης ανθρώπινης λειτουργίας, οι κυτταρικές εκβολές, τα τεκμήρια της ζωής εν τέλει που νοηματοδοτούν την κίνηση, τη δράση και τον σφυγμό της. Ονόμασα τα κείμενά μου έτσι, για να ορίσω μια δική μου προσέγγιση στο πώς έρευσε ο λόγος με την ιδιοσυγκρασία υγρού στοιχείου, από το ελάχιστο μιας σταγόνας έως το δυναμικό ρου ενός ποταμού, ή τον αέναο κυματισμό της θάλασσας. Τα κατά πάθος, ως υπότιτλος, ομολογώ πως εσκεμμένα παραπέμπει σε αμφισημία. Θα μπορούσε να αναγνωστεί ως «σύμφωνα με το πάθος….» ή η εκ διαμέτρου αντίθετη ανάγνωση «εναντίον του πάθους…» Αυτός είναι, ένας, θα έλεγα, ποιητικός γρίφος που θ’ αποκωδικοποιηθεί ξεχωριστά απ΄ τον καθένα.
-Στο εισαγωγικό σου σημείωμα ταξινομείς τα ποιήματά σου, όπως λες, σε τρεις θεματικές ενότητες “Σιελογόνα”, “Δακρυγόνα” και “Ζουμιά & άλλα ελιξίρια”. Ήταν αυτή η αρχική σου ιδέα να γράψεις κάτι που να συνδέεται με τις ανθρώπινες λειτουργίες ή προέκυψε αργότερα;
Προέκυψε από την επιλογή των κειμένων -μέσα από πολυπληθή αρχεία- και την ανάγκη της δομής του βιβλίου…ήρθε κι αυτή η διαδικασία έτσι…ποτάμι…
-Το εξώφυλλο και τα εικαστικά έργα που κοσμούν το βιβλίο είναι δικές σου επιλογές ή ο ίδιος ο καλλιτέχνης, ο Βαγγέλης Ρήνας, τα επέλεξε με βάση τη θεματική των ποιημάτων σου;
Όλα τα εικαστικά είναι δικής μου επιλογής, με την εξαιρετική συνθήκη ελευθερίας που μου έδωσε ο σπουδαίος Βαγγέλης Ρήνας, ο τεράστιος αυτός δημιουργός -ζωγράφος/γλύπτης- που με συγκίνησε με την ειλικρινή εμπιστοσύνη του. Τιμή μου!
-Βαθιά η θρησκευτική σου πίστη στα ποιήματά σου. Είναι εκτός από την προσευχή κι η ποίηση ένας δίαυλος επικοινωνίας με το θείον για σένα;
Φυσικά! Απολύτως φυσικά θα έλεγα…η φύση είναι ποίηση, ο κόσμος διάκοσμος κι όλος ο ύμνος της ομορφιάς και της ζωής, του πείσματος δηλ. έναντι του θανάτου, εκπορεύεται από βαθιά ευγνωμοσύνη, κι απευθύνεται στο θείο. Αίνεσις. Στην αρμονία και τη νομοτέλεια. Με αυτή την έννοια η ποιητική διαδικασία είναι και μια διαλεκτική σχέση με το Θεό.
-Ο Θεός κι ο άνθρωπος, η Τήνος κι ο κόσμος, το φως και το σκοτάδι, η αγάπη και το πάθος, η χαρά κι ο πόνος. Όλα τα ποιήματά σου παίζουν σε αυτές τις έντονες αντιθέσεις. Η Ζέτα, αν ήθελε να περιγράψει τον εαυτό της, ποιους στίχους θα διάλεγε από τις «Εκκρίσεις»;
Από το πρώτο κείμενο του βιβλίου «Το σπίτι της», με αντανακλά ως καθρέφτης.
«…μόνο φως κι οι σκαλωσιές του. Κι η κυματομορφή μιας ιδιοκατοίκησης. Του ανέφικτου.»
Αυτό διάλεξα. Γιατί μ’ ακονίζει.
“Εκκρίσεις-Κατά πάθος” είναι ο τίτλος της δεύτερης ποιητικής συλλογής της Ζέτας Μπελαούρη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις 24γράμματα.
Τα ποιήματα είναι χωρισμένα από την ίδια την ποιήτρια, όπως εξηγεί και στο εισαγωγικό της σημείωμα, σε τρεις κατηγορίες “Σιελογόνα”, “Δακρυγόνα”, “Ζουμιά κι άλλα ελιξήρια” με την αιτιολογία ότι όλα αυτά συνταγογραφούν τη ζωή.
Η ποιητική συλλογή της Μπελαούρη κοσμείται από υπεφυσικά έργα του εικαστικού Βαγγέλη Ρήνα, ενώ ο ίδιος συνέθεσε και το εξώφυλλο με τη γυμνή οπίσθια όψη μίας γυναίκας μπροστά από έναν λευκό καμβά καθισμένης κι ελαφρά σκυμμένης πάνω σε ένα σκαμπό που έχει ένα σεντόνι ριγμένο πάνω του.
Ο αναγνώστης καθώς ανοίγει το βιβλίο συναντά πρώτα μια μικρή αφιέρωση “…σ’ Εκείνον ξανά! Πού με μαθαίνει πριν φύγω…να κοιτάζω και να βλέπω” και στη συνέχεια καθώς ξεφυλλίζει και διαβάζει το βιβλίο βιώνει τη βαθιά πίστη “Ήταν η ώρα να δακρύσεις./ Τόσο Θεό που/ εξημέρωνες εντός σου.” και θρησκευτικότητα της ποιήτριας “Σε δέομαι/νυν και αεί/Ουρανέ./Αν-καλιά./Εν-καρδία.”, η οποία χρησιμοποιεί ως όχημα την ποίησή της για να προσευχηθεί “Έμαθα… δέομαι ατσάλινο Θεό/Σταυρό δέομαι” και να συνομιλήσει με τον Θεό “Θε μου/με δοκιμάζεις/από φως/σκότος/δρόμο”.
Θεματικοί άξονες των ποιημάτων της Μπελαούρη:
ο Θεός κι ο άνθρωπος “Εαυτόν,/Θεέ μου”
η Τήνος κι ο υπόλοιπος κόσμος “δεν θέλω ν’ αλλάξεις τίποτα!/ούτε του Γολγοθά/ούτε του θάματος/μηδέ/τις κλίμακες και τους γκρεμούς/τη βραχοκοψιά/να σκίζομαι/κι ύστερα/Ωραιοτέρα μου και Παναγιά μου/πώς με ξαποσταίνεις/ σ’ υγρασίες κι αναρρωτήρια…”
η χαρά και ο πόνος “Ήταν η κόψη μιας ωραίας μέρας”, “εκείνος που έγνεφε/γκρίζο το αντίο του”
το φως και το σκοτάδι “Φως/Εμβρυακό ιώδες όταν χαράζει”, “Έχει χαθεί και το παιδί…απ’ τα χαράματα λένε/ στα εικονίσματα βάλαν την μπάλα του/στη σκόνη της η μάνα”
το πάθος κι η αγάπη “κι από κάτω φωτιές κι εκκρίσεις να τον κοιτάνε να χάνει το/μυαλό και χέρια δάχτυλα λαιμός στήθη κι εκείνος/πανοραμικά την κοιτάζει…”, “κι όταν λέω σώμα μου… αγάπη φυσάει”.
Η ποίηση της Ζέτας Μπελαούρη είναι γεμάτη εικόνες και στιγμές της καθημερινότητάς της από τη νησιωτική πατρίδα της “Αυτή τη γη σκάβει σταυρός/εργαλείο έσχατης δοκιμασίας/ Ξερός λίθος για αιωνιότητα/σμίγει μ’ αύρα και δρόσο επίγειο”, από τη ζωή της “κι όλα τούτα τα μαγνητικά πεδία/και τα περιβόλια με τους χορευτάδες αγγέλους/ανήκουν σε σένα που μου τα ‘μαθες/ και σε μένα που σ’ αγαπούσα φεύγοντας” και τις ζωές των άλλων (βλ. ποιήματα Μουτζούρα, ο Μαθιός, Λιώμα του μπορντέλου, Αληθινοί άνθρωποι-Των ακτών το λιγοστό”) από τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την ύπαρξή της, την ύπαρξή μας.
Ο γρίφος ετούτος θα μας καταπιεί
Δίχως άλλο
έτσι είναι η ζωή…
-Πώς δηλαδή;
-Διάλογος με την πιθανότητα.
Αυτές ήταν οι “Εκκρίσεις” της Ζέτας Μπελαούρη από τις εκδόσεις 24γράμματα.