Με τον Άγγελο Αναγνωστόπουλο και το “Έπος της Λάεεναρ”
Αυτήν την εβδομάδα καλωσορίζουμε τον Άγγελο Αναγνωστόπουλο και το βιβλίο του «Η Λάεεν και το μεγαλείο της-Το έπος της Λάεεναρ», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής.
-Επέλεξες στο πρώτο σου βιβλίο να μιλήσεις για τις απαρχές του κόσμου δημιουργώντας μία δική σου μυθολογία. Ποιες οι επιρροές σου;
Νομίζω πως είναι φανερό ότι έχω επηρεαστεί από τον μεγάλο καθηγητή Τ.Ρ.Ρ. Τόλκιν στο θέμα της κοσμογονίας, αλλά και από τον μύθο του Πρωταγόρα, στον ομώνυμο διάλογο του Πλάτωνα. Η μυθολογία μου παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την ελληνική, τη σκανδιναβική και την ευραϊκή, καθώς, όπως και να το κάνουμε, όλοι οι μύθοι είναι βασισμένοι στα ανθρώπινα βιώματα και στην ανάγκη που είχαν οι άνθρωποι του παρελθόντος να εξηγήσουν τα υπερφυσικά γι’ αυτούς φαινόμενα.
-Κατά τη συγγραφή αφήνεσαι στο να σε οδηγήσουν οι ήρωές σου ή κάνεις ένα σχεδιάγραμμα για την πλοκή;
Στο έπος της Λάεεναρ έγραφα έχοντας μια γενική ιδέα για την αρχή και το τέλος, πράγμα που αποδείχθηκε μοιραίο και εξαιρετικά δύσκολο, καθώς το έργο δεν είχε μία συνοχή. Έπρεπε κάθε φορά που έγραφα να ανατρέχω στα προηγούμενα, προκειμένου να μη δημιουργούνται κενά στην πλοκή. Πέρα από το ότι δεν τα κατάφερνα πάντα, κάτι τέτοιο ήταν εξουθενωτικό κι έτρωγε πολύ χρόνο. Με Το αίμα των βασιλείων, το δεύτερο βιβλίο της σειράς, τα πράγματα άλλαξαν κι αποφάσισα, όντας πια λίγο πιο έμπειρος στο γράψιμο, να φτιάξω ένα σχεδιάγραμμα, πάνω στο οποίο θα πατούσα και θα ανέτρεχα όταν θα έπρεπε να θυμηθώ πράγματα. Μπορώ να πω ότι αυτή η επιλογή μου ήταν σωτήρια, αφού μου επέτρεψε να γεμίσω το έργο μου με μικρά στοιχεία προοικονομίας, που οδηγούν στην κορύφωση με έναν πολύ πιο φυσικό τρόπο και δίνουν μία επίγευση που απουσίαζε από το πρώτο μέρος. Την ίδια τακτική σκοπεύω να ακολουθήσω και στο τρίτο βιβλίο της σειράς.
-Σε όλο το βιβλίο συναντούμε τη διαμάχη του καλού και του κακού. Πώς οι σκηνές των μαχών καθορίζουν την υπόθεση του έργου;
Το έπος της Λάεεναρ είναι όντως μια ιστορία για την ισορροπία ανάμεσα στο καλό και στο κακό. Οι δύο αυτές έννοιες, ωστόσο, δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρες. Δε γίνεται να είναι όλα είτε άσπρο είτε μαύρο, αναπόφευκτα υπάρχει και το γκρίζο. Και αυτό είναι που κάνει τους χαρακτήρες ενδιαφέροντες. Μπορεί ο Προστάτης Φίομερ να είναι ‘απόστολος’ του Δημιουργού για να πολεμήσει το μεγάλο κακό στο όνομά του, αυτό όμως δε σημαίνει ότι και οι πράξεις του Δημιουργού είναι απόλυτα καλές.
Ο ρόλος των σκηνών μάχης στο έργο είναι να του δώσουν αυτόν τον χαρακτήρα του «αρχαίου έπους» που του αρμόζει. Το έπος της Λάεεναρ, σε αντίθεση με Το αίμα των βασιλείων, δεν είναι μία ιστορία για θνητούς, αλλά για θεούς. Αυτοί πρωταγωνιστούν στο έργο, αυτοί δρουν και παίρνουν τις αποφάσεις, ενώ οι θνητοί απλά σκοτώνονται στο όνομά τους. Αυτό πιστεύω ότι γίνεται αντιληπτό μέσα από τις πολεμικές συγκρούσεις. Οι Μάλλιντορ, οι Ντάνταρον και οι Ναράνταρ δεν είναι παρά στρατιώτες που χρησιμοποιούνται για να πετύχουν τα θεϊκά όντα τους σκοπούς τους.
-Ποιον χαρακτήρα σου έχεις συμπαθήσει περισσότερο και ποιον λιγότερο και γιατί απουσιάζουν οι γυναικείοι χαρακτήρες;
Ο χαρακτήρας που συμπαθώ περισσότερο είναι αναμφίβολα ο Φίομερ, ο Προστάτης των Ντάνταρον, ίσως επειδή βλέπω σ’ αυτόν τα ιδανικά στοιχεία ενός αγαθού χαρακτήρα. Αυτός που συμπαθώ λιγότερο είναι ενδεχομένως ο Δημιουργός Γκαράκουε, καθώς απουσιάζει από τα πάντα και δε νοιάζεται για το κόστος που θα έχουν κάποιες από τις πράξεις του στους θνητούς.
Αυτό το θέμα με τους γυναικείους χαρακτήρες έχει θιχτεί ξανά, όσον αφορά Το έπος της Λάεεναρ. Θα απαντήσω, λοιπόν, όπως κάνω κάθε φορά. Η απουσία των γυναικείων χαρακτήρων δεν είναι κάτι που έγινε εσκεμμένα. Απλώς έτυχε, ίσως επειδή ήταν οι επιρροές μου τέτοιες, να μην υπάρχει κάποια γυναίκα στο πάνθεον. Ωστόσο, δε νομίζω πως αργότερα απουσιάζουν‧ οι Πρώτες Κόρες του Γκαράκουε ήταν εξίσου σημαντικές όπως και οι Πρώτοι Υιοί. Επίσης, πιστεύω πως είναι πολύ λογικό, καθαρά και μόνο λόγο σωματικής διάπλασης, οι άντρες να συμμετέχουν πιο ενεργά στον πόλεμο, δηλαδή στις μάχες. Οι γυναίκες, όμως, δεν απουσιάζουν από τον πόλεμο επειδή δεν κραδαίνουν σπαθιά. Είναι αυτές που μένουν πίσω και προστατεύουν τις οικογένειές τους. Αν αυτός ο ρόλος δεν είναι σημαντικός, τότε δεν ξέρω ποιος είναι.
-Αν το βιβλίο σου γινόταν ταινία, ποιος ηθοποιός θα ήθελες να ενσαρκώσει τον ρόλο του πρωταγωνιστή;
Ενδιαφέρουσα ερώτηση! Πιστεύω πως ιδανικός για τον ρόλο του Φίομερ θα ήταν ο Mel Gibson, σε λίγο νεαρότερη ηλικία, ωστόσο. Είναι μια ευγενής προσωπικότητα, που αποπνέει γενναιότητα και σθένος, όπως έχουμε δει σε πολλές ταινίες στις οποίες έχει πρωταγωνιστήσει (Ο Πατριώτης, Braveheart κ.α.).
“Η Λάεεν και το Μεγαλείο της-Το έπος της Λάεεναρ” είναι το πρώτο μυθιστόρημα του Άγγελου Αναγνωστόπουλου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής (2021). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον κατά την ανάγνωση του βιβλίου παρουσιάζει ο τρόπος που επέλεξε ο συγγραφέας για να δημιουργήσει μία μυθολογία γύρω από τις απαρχές του κόσμου. Ο νεαρός συγγραφέας-γεννημένος μόλις το 2001- στο βιογραφικό του σημείωμα αναφέρει πως το βιβλίο του αυτό ξεκίνησε να το γράφει ήδη από τα σχολικά του χρόνια. Η δομή του λόγου του μοιάζει πολύ με την απόδοση του “Πρωταγόρα” στα Νέα Ελληνικά, ενότητα που διδάσκεται στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών Γ’ Λυκείου της Θεωρητικής Κατεύθυνσης “Φιλοσοφικός Λόγος”. Παραθέτω εδώ συγκριτικά δύο αποσπάσματα για να να γίνουν πιο σαφείς οι επιδράσεις του συγγραφέα, το πώς δηλαδή, αρχικά κατάφερε να εμπνευστεί από ένα αυστηρά εξεταζόμενο πανελλαδικά μάθημα και το πώς στη συνέχεια κατάφερε να προσαρμόσει τον μύθο του Πρωταγόρα, να τον κάνει δικό του και να τον εξελίξει.
“[…] “Καθώς μοίραζε, σε άλλα έδινε δύναμη χωρίς ταχύτητα, τα πιο αδύναμα με ταχύτητα εφοδίαζε· σε άλλα έδινε όπλα, ενώ σε άλλα επειδή έδινε άοπλη φύση, κάποια άλλη δυνατότητα σωτηρίας επινοούσε”.[…] (Πλάτωνας, Πρωταγόρας, Ενότητα 2η, 320D-321B5. Με την ίδια προνοητικότητα, όπως ο Επιμηθέας μοίρασε τις δυνάμεις στα ζώα, έτσι κι ο Αναγνωστόπουλος βάζει τους θεούς του πολύ σωστά και σοφά να μοιράσουν δυνάμεις στους λαούς “Έτσι, ξεκίνησε φτιάχνοντας τους Μάλλιντορ, όντα που μπορούσαν να ζήσουν κοντά μία χιλιετία. Είχαν μυτερά αυτιά και μεγάλη μύτη, αλλά και αρκετά ψηλή όψη. […]. Μετά ξεκίνησε τη δημιουργία των Νταράνταρ, κοντόχοντρων πλασμάτων, αλλά ό,τι τους έλειπε σε μπόι το συμπλήρωνε η τιμή τους […] (Αναγνωστόπουλος, Το έπος της Λάεεναρ, σελ. 17-18). ‘Αλλη μία ομοιότητα ανάμεσα στα δύο κείμενα, που φαίνεται να συνομιλούν, είναι το δώρο της φωτιάς, το πώς δηλαδή αυτή έφτασε στους ανθρώπους και η χρησιμότητά της […] Καθώς ήταν λοιπόν σε αδιέξοδο ο Προμηθέας ποια σωτηρία να βρει για τον άνθρωπο, κλέβει την τεχνική ικανότητα του Ηφαίστου και της Αθηνάς και μαζί τη φωτιά ―γιατί ήταν αδύνατο να αποκτήσει κανείς ή να χρησιμοποιήσει την ικανότητα αυτή χωρίς φωτιά― και έτσι τη δωρίζει στον άνθρωπο […] (Πλάτωνας, Πρωταγόρας, Ενότητα 3η, 321 b6 – 322a). ” […] εμφανίστηκε σε μορφή οράματος σε κάθε έναν από τους Πρώτους και τους έδειξε πώς να ανάψουν φωτιά (ενν. ο Μάλμε) (Αναγνωστόπουλος, Το έπος της Λάεεναρ, σελ. 21).
Εξαιρετική αυτή η διακειμενικότητα που συνάντησα ανάμεσα στα δύο κείμενα, καθώς και το στήσιμο των θεϊκών χαρακτήρων που μοιάζουν με τη σκανδιναβική μυθολογία (Λόκι, Θωρ, Όντιν, Φράια, Τιρ) . Και αφού λοιπόν, ο συγγραφέας ολοκληρώνει τη δημιουργία του κόσμου και συγκεκριμένα της Λάεεν και των λαών, Ντάνταρον, Μάλλιντορ, Νάρανταρ, κλιμακώνει τη δράση με αποκορύφωμα τον πόλεμο που ξεκινά ανάμεσα τους. Μερικές ακόμα αρετές που θα ήθελα να σημειώσω είναι η ζωντανή αφήγηση του Αναγνωστόπουλου και η συνεχής εναλλαγή εικόνων, κάτι που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Μάχες, αντιπαλότητες, έχθρες και μίση συνθέτουν την πλοκή του μυθιστόρηματος και προωθούν την εξέλιξη του μύθου που δεν είναι άλλη από το ποιος λαός θα επικρατήσει για να εξουσιάσει τη Λάεεναρ. “Θα επικρατήσει το καλό ή το κακό, το φως ή το σκοτάδι;”
Ένα βιβλίο που άνετα θυμίζει ταινίες μυθολογίας και παιχνίδια fantasy. Κλείνω με ένα απόσπασμα που ξεχώρισα ενδεικτικό του πώς ο συγγραφέας περιγράφει τις σκηνές των μαχών:
“Η σύγκρουση ήταν σφοδρή. Οι ασπιδοφόροι προσπαθούσαν να γκρεμίσουν τις σκάλες των αναρριχητών, πράγμα που μέχρι ένα σημείο κατάφεραν. Μετά από λίγη ώρα όμως οι πρώτες ομάδες των Μάλλιντορ επάνδρωσαν τα τείχη. “Κρατήστε τους πίσω!”, φώναξε ο Μπράντορ ενώ τίναζε το σπαθί του από το μαύρο αίμα ενός νεκρού εχθρού, κάνοντας πίσω και σηκώνοντας την ασπίδα του για να αμυνθεί. Απέκρουσε ένα κατακόρυφο χτύπημα, ενώ με μία γρήγορη κίνηση έκοψε τα πόδια του επιτιθέμενου και τον αποκεφάλισε. Αμέσως φώναξε συνθηματικά στους χειριστές των καταπελτών κι εκείνοι εξαπέλυσαν λίθους ενάντια στους καταπέλτες των πολιορκητών, καταστρέφοντας δυο-τρεις από δαύτους ,ενώ έπληξαν και ένα μικρό τμήμα του εφεδρικού στρατού των Μάλλιντορ, που έμενε πίσω. Η άμυνα των Ναράνταρ, όμως, δεν κράτησε για πολύ. “
και τονίζω ότι όσοι δεν είναι μυημένοι στο είδος ο συγγραφέας προνόησε και στο τέλος του βιβλίου παραθέτει και γλωσσάριο με τα ονόματα από τα πρόσωπα, τις φυλές, τα βασίλεια και τους προστάτες. “Το έπος της Λάεεναρ” είναι το πρώτο και εισαγωγικό βιβλίο της τριτολογίας, ακολουθεί το δεύτερο με τον τίτλο “Το αίμα των βασιλείων”, ενώ το τρίτο είναι στα σκαριά. Ιδανικό ανάγνωσμα και για εφήβους!
Καλοτάξιδος ‘Αγγελε!