Ένα βιβλίο με δραστηριότητες για όλες τις κατηγορίες λαθών
Η Ελένη, κατάφερε να δημιουργήσει ένα βιβλίο, στον τίτλο του οποίου υπάρχουν δύο φαινομενικά αταίριαστες λέξεις, «ορθογραφία» – «παίζοντας». Μοναδικό αλλά και τόσο ευχάριστο, για τους εκπαιδευτικούς ίσως και προκλητικό. Το βιβλίο αυτό, είναι φιλικό προς τους αναγνώστες – λύτες του. Ανατρέχοντας πρώτα πρώτα στα περιεχόμενα, δε βλέπει κανείς κατεβατά από κανόνες και ομάδες ορθογραφικών φαινομένων αλλά σύντομους παιχνιδιάρικους τίτλους οι οποίοι σε παρακινούν να ανατρέξεις στη συγκεκριμένη σελίδα, όπως: Μια λεκάνη στο νερό, Μουντζουρώματα, Παγωτό ξυλάκι!
Στην εκπαίδευση, αναζητούμε συχνά τρόπους με τους οποίους ένα παιδί μπορεί ευχάριστα να οδηγηθεί στη γνώση. Πόσο μάλλον σε περιπτώσεις μαθητών που αντιμετωπίζουν ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, όπως δυσλεξία, δυσορθογραφία, αλλά και παιδιά στο φάσμα του αυτισμού. Τα παιδιά αυτά, καθημερινά βιώνουν την αποτυχία στη γραφή, καθημερινά καλούνται να «μαρτυρήσουν» τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν. Για αυτά λοιπόν τα παιδιά η ορθογραφία πρέπει να συνδεθεί με το παιχνίδι, να γίνει ευχάριστη η εξάσκηση και τελικά να αποδώσει καρπούς.
Η ορθογραφία είναι σύνθετη διαδικασία η οποία σχετίζεται με τη φωνημική, τη μορφολογία και τους γραμματικούς κανόνες. Απαιτείται λοιπόν από το παιδί η γνώση των γραμμάτων, η γνώση του συστήματος ορθογραφίας και η ικανότητα ανάκλησης της σειράς των γραμμάτων καθώς και οι γραφο-φωνημικές αντιστοιχίες ορισμένων λέξεων με ιστορική ορθογραφία.
Στους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες συνήθως υπάρχουν συγκεκριμένα είδη λαθών τα οποία προέρχονται από προβλήματα στην οπτική μνήμη, την ακουστική και τέλος την ακουστική και οπτική μνήμη μαζί. Γι’ αυτό και συχνά παρατηρούμε παραλείψεις, αντικαταστάσεις, προσθέσεις γραμμάτων, παρατονισμούς ή έλλειψη τόνων, απουσία αποστάσεων μεταξύ των λέξεων, κακή γραφή γραμμάτων, λάθη σε βασικούς κανόνες, λάθη ιστορικής ορθογραφίας αλλά και έλλειψη γενίκευσης των κανόνων ορθογραφίας.
Για την αντιμετώπιση των παραπάνω, στη βιβλιογραφία προτείνεται μια ποικιλία δραστηριοτήτων γραφής. Έτσι, έχουμε περισσότερες πιθανότητες να βρούμε την κατάλληλη δραστηριότητα για κάθε παιδί. Και εδώ έρχεται η Ελένη με το βιβλίο της. Έχει καταφέρει να εντάξει σε ένα βιβλίο δραστηριότητες οι οποίες αναφέρονται σε όλες τις κατηγορίες λαθών. Δραστηριότητες όμως οι οποίες με μια πρώτη ματιά φαίνονται παιχνίδι, γιατί δεν απαιτούν μόνο μολύβι και γόμα. Το παιδί χρειάζεται χαρτόνια, μαρκαδόρους, κόλλες, ψαλίδια, βαζάκια, μπαλόνια, κλωστές και άλλα απλά υλικά που θα το βοηθήσουν να ολοκληρώσει τις δραστηριότητες και να αποκομίσει τελικά μία ευχάριστη εμπειρία. Και αυτό είναι πολύ βασικό. Γιατί τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες το μόνο που δεν χρειάζονται είναι μία ακόμη εμπειρία αποτυχίας. Θέλουμε να μάθουν ορθογραφία παίζοντας. Θέλουμε να τα βοηθήσουμε να αποκτήσουν θετικές εμπειρίες, θετικές μνήμες και μέσα από αυτές να βελτιώσουμε την ορθογραφία.
Είναι εντελώς διαφορετικό να δώσεις σε ένα παιδί μία λίστα λέξεων και να του ζητήσεις να τις τονίσει, από το να του ζητήσεις να κόψει πολύχρωμα χαρτονάκια χρησιμοποιώντας έναν διακορευτή και να τα κολλήσει στις λέξεις για να τις τονίσει.
Θεωρώ ότι το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα εργαλείο για εκπαιδευτικούς, γονείς και οποιοδήποτε πρόσωπο εμπλέκεται με τη μελέτη του παιδιού. Ένα εργαλείο το οποίο μπορεί να ανατρέψει το αρνητικό κλίμα σχετικά με την εκμάθηση της ορθογραφίας. Ένα εργαλείο το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί πέρα από τα όρια των σχολικών τάξεων και βαθμίδων και σιγά σιγά να μπορέσει να απελευθερώσει τους μαθητές από δυσκολίες και λάθη στο γραπτό λόγο.
Αναστασία Ζώη
Αναστασία Ζώη : Γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1985. Σπούδασε Φιλοσοφία – Παιδαγωγική – Ψυχολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος στις Επιστήμες Αγωγής – Ειδική Αγωγή και πρόσφατα απέκτησε το δεύτερο Μεταπτυχιακό της στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό. Εργάζεται σε σχολεία της Δευτεροβάθμιας στην Ειδική Αγωγή και συγκεκριμένα στην παράλληλη στήριξη μαθητών.